Ustanowienie zarządcy sukcesyjnego. Jak to zrobić? Zgłoszenie do CEIDG.

Czas czytania: 4 minut

Czy wiesz, co stanie się z Twoją firmą, kiedy umrzesz? Czy jesteś przygotowany na taką możliwość? Warto, abyś wiedział, jakie masz opcje i mógł świadomie zabezpieczyć przyszłość swojej firmy. Dowiedz się, kim jest zarządca sukcesyjny i dlaczego jest niezbędny. Poznaj zasady przekazywania firmy po śmierci przedsiębiorcy. Ustanowienie zarządcy sukcesyjnego może zaważyć nad dalszym istnieniem Twojej firmy.

Kim jest zarządca sukcesyjny i po co Ci on?

Zarząd sukcesyjny pełni nadzór nad przedsiębiorstwem do czasu zakończenia formalności spadkowych. Tymczasowo pełni funkcje właściciela firmy i kieruje nią. Zasady przekazywania firmy następcom, po śmierci przedsiębiorcy, reguluje ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej.

Zgodnie z art. 29. Prawa i obowiązki wykonywane przez zarządcę sukcesyjnego:

Od chwili ustanowienia zarządu sukcesyjnego zarządca sukcesyjny wykonuje prawa i obowiązki zmarłego przedsiębiorcy wynikające z wykonywanej przez niego działalności gospodarczej oraz prawa i obowiązki wynikające z prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku.

Kiedy wygasa zarząd sukcesyjny?

Zarząd sukcesyjny wygasa w ciągu 2 lat od dnia śmierci przedsiębiorcy. Z ważnych powodów sąd może przedłużyć ten okres, na czas nie dłuższy niż 5 lat.

Zarząd sukcesyjny może wygasnąć wcześniej, jeśli:

• w ciągu 2 miesięcy od śmierci przedsiębiorcy nikt nie przyjął spadku;
• stwierdzono nabycie przedsiębiorstwa w spadku przez jedynego spadkobiercę albo zapisobiorcę windykacyjnego;
• jedna osoba nabyła całe przedsiębiorstwo w spadku;
• w ciągu miesiąca od wykreślenia zarządcy sukcesyjnego z CEIDG nie powołano w tym okresie kolejnego zarządcy;
• ogłoszono upadłość przedsiębiorcy;
• wcześniej nastąpi dział spadku obejmujący przedsiębiorstwo w spadku.

Zarządca sukcesyjny może także sam zrezygnować z pełnionej funkcji w każdym momencie, zarówno za życia, jak i śmierci przedsiębiorcy. Po rezygnacji pełni swoje obowiązki jeszcze przed dwa tygodnie, chyba że w tym czasie powołano już kolejnego.

Kto może zostać zarządcą sukcesyjnym?

Zarządcą sukcesyjnym może być osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych, czyli nie może być to przykładowo spółka. Może nim zostać także osoba, która nie ma zakazu prowadzenia działalności gospodarczej.

Zarządcą sukcesyjnym może być przykładowo:

• spadkobierca przedsiębiorcy,
• prokurent z zastrzeżeniem, że stanie się zarządcą sukcesyjnym z chwilą śmierci przedsiębiorcy.

Ile może być zarządców sukcesyjnych? 

Funkcję zarządcy sukcesyjnego może pełnić w danej chwili tylko jedna osoba. Co istotne nie musi być przedsiębiorcą. Możesz jednak wskazać zarządcę dodatkowego, który będzie pełnił tę funkcję w przypadku, kiedy ten pierwszy już nie będzie miał takiej możliwości.

Może tak się stać w przypadku:

• jego śmierci,
• ograniczenia lub utraty zdolności do czynności prawnych przez poprzedniego zarządcę,
• odwołania go przez przedsiębiorcę,
• uprawomocnienia się orzeczenia o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej, obejmującego wykonywanej przez przedsiębiorcę lub działalności gospodarczej w zakresie zarządu majątkiem.

Takiego dodatkowego zarządcę możesz wskazać również wyłącznie jednego.

Jak więc widać, może to być zarówno obca prawnie dla Ciebie osoba, jak i ktoś z Twojej rodziny. Warto jednak wybrać mądrze, ponieważ po Twojej śmierci, nie będziesz już mieć żadnego wpływu na to, co dzieje się z Twoją firmą.

Jakie są prawa i obowiązki zarządcy sukcesyjnego?

Zarządca sukcesyjny działa na rachunek właściciela przedsiębiorstwa w spadku. Odpowiada za prowadzenie jego firmy, jednocześnie mając prawo do udziału w zyskach i stratach wynikających z takiego działania.

Co istotne nie odpowiada on swoim osobistym majątkiem za długi firmy, a także nie ponosi odpowiedzialności za zaciągnięte zobowiązania na rachunku właściciela przedsiębiorstwa w spadku.

Co należy do jego zadań?

• posługuje się firmą zmarłego przedsiębiorcy z dodatkowym oznaczeniem „w spadku” i NIP-em zmarłego przedsiębiorcy,
• zarządza bieżącymi sprawami przedsiębiorstwa,
• wykonuje prawa i obowiązki pracodawcy,
• zawiera i wykonuje umowy cywilnoprawne dotyczące działalności przedsiębiorstwa,
• korzysta z firmowego konta przedsiębiorcy,
• rozlicza podatki na takich zasadach, jak robił to przedsiębiorca (w przepisach podatkowych wprowadzono pojęcie „przedsiębiorstwa w spadku”, które jest podatnikiem).

Ustanowienie zarządcy sukcesyjnego firmy – jak to zrobić?

Ustanowić zarządcę sukcesyjnego można na dwa sposoby.

1. Powołanie za życia przedsiębiorcy

Przedsiębiorca może ustanowić zarządcę sukcesyjnego, albo zastrzec, że z chwilą jego śmierci wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym.

Ustanowienie zarządcy wymaga jego zgody.

Do powołania zarządcy sukcesyjnego potrzebne jest:

• oświadczenie o powołaniu zarządcy sukcesyjnego w formie pisemnej,
• pisemna zgoda zarządcy na pełnienie tej funkcji,
• zgłoszenie (wpis) zarządcy do CEIDG.

2. Powołanie zarządcy po śmierci przedsiębiorcy

Jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony przed śmiercią przedsiębiorcy, zarządcę sukcesyjnego może powołać, w ciągu dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy:

• małżonek przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku,
• spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek,
• spadkobierca testamentowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek,
• zapisobierca windykacyjny, który przyjął zapis windykacyjny, jeżeli zgodnie z ogłoszonym, testamentem przysługuje mu udział w przedsiębiorstwie w spadku.

W tym przypadku powołanie zarządcy po śmierci przedsiębiorcy należy złożyć przed notariuszem.

Zgłoszenie zarządcy do CEIDG

Wniosek o wpis zarządcy sukcesyjnego do CEIDG można złożyć:

• online, na Biznes.gov.pl – zmieniając dane we wpisie w CEIDG
• w wersji papierowej, w urzędzie gminy
• wysłać pocztą listem poleconym – wypełniony wniosek powinien być własnoręcznie podpisany przez wnioskodawcę, a podpis musi potwierdzić notariusz.

Złożenie takiego wniosku jest bezpłatne. W przypadku powołania zarządcy po śmierci przedsiębiorcy zgłoszenia do CEIDG dokonuje notariusz.

Ustanowienie zarządcy sukcesyjnego a podatki

Przedsiębiorstwo dalej jest rozliczane na dotychczasowych zasadach. W momencie śmierci małżonka przedsiębiorcy, o ile firma stanowiła ich wspólny majątek, podatnikiem staje się ten przedsiębiorca, który nadal prowadzi działalność gospodarczą.

Przedsiębiorstwo rozlicza PIT za ten rok podatkowy, w którym przypadła śmierć przedsiębiorcy, ale wyłącznie od dnia jego śmierci.

W tym celu przedsiębiorstwo w spadku składa do 30. kwietnia roku następnego właściwy formularz, w zależności od formy opodatkowania przyjętej dla tego roku przez zmarłego przedsiębiorcę, czyli:

• PIT-36S – opodatkowanie według skali podatkowej,
• PIT-36LS -podatek liniowy,
• PIT-28S – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Dlaczego powinieneś ustanowić zarządcę sukcesyjnego już dziś?

Co stanie się z Twoją firmą, kiedy nie wyznaczysz zarządcy sukcesyjnego? Zapewne nie zastanawiasz się nad tym, jednak jest to bardzo istotna kwestia, o której prędzej czy później każdy powinien pomyśleć.

Twoja firma może funkcjonować nawet po Twojej śmierci, zachowując NIP, dostępy do kont bankowych, kontrakty czy koncesje. Twoi pracownicy będą spokojni o swoje miejsca pracy, ponieważ zachowają ich ciągłość. Tym, o czym warto jeszcze wspomnieć to fakt, że osoba, która będzie prowadzić Twoją firmę dalej, nie zapłaci podatku od spadku.

Na zakończenie jeżeli potrzebujesz indywidualnej konsultacji z radcą prawnym, skontaktuj się ze mną. Z przyjemnością omówię z Tobą WYBRANE TEMATY od strony prawno-praktycznej.  Napisz do mnie na ten e-mail >> kontakt@legalnybiznesonline.pl lub od razu sprawdź ofertę konsultacji TUTAJ. 

 

Wszystkiego Legalnego!

Ilona Przetacznik