Czy do sporządzenia umowy potrzebujesz prawnika?
Na tytułowe pytanie, czy do sporządzenia umowy potrzebujesz prawnika, zapewne odpowiesz krótko: “eeeeee nie”. Jednak powinno się raczej odpowiedzieć jak prawdziwy prawnik: “to zależy”. Co do zasady, w obliczu aktualnego poziomu rozwoju społeczeństwa wydawałoby się, że wyedukowani ludzie świetnie potrafią sami napisać potrzebną umowę. Jak pokazuje praktyka – tak nie jest.
Ogólnodostępna wyszukiwarka zawiera niezmierzoną ilość informacji – tych przydatnych oraz tych mniej przydatnych, które ją tylko zaśmiecają.
Sam fakt znalezienia świetnego wzorca umowy w Internecie może okazać się niewystarczający lub zupełnie nieprzydatny w Twojej konkretnej sytuacji.
Prawnik nie tylko zna przepisy, ale przede wszystkim potrafi je właściwie interpretować, czego wyszukiwarka nigdy nie zrobi.
Czy zasada swobody umów oznacza, że w umowie możesz zamieścić wszystko?
Podstawowe znaczenie dla zawierania umów ma tzw. zasada swobody umów wyrażona w art. 353 (1) kodeksu cywilnego. Oznacza ona, że strony mają dowolność w zawieraniu umów oraz w kształtowaniu ich postanowień. Ale czy rzeczywiście wszystko?
Ograniczenia zasady swobody umów nie mogą być sprzeczne z :
- bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa,
- zasadami współżycia społecznego,
- naturą stosunku zobowiązaniowego.
Co to oznacza?
Co do pierwszego punktu, mówiącym o bezwzględnie obowiązujących przepisach prawa, to chyba nie masz wątpliwości. Przepisy to przepisy. Jednak jak każdy wie jest ich tak wiele, że nie sposób wszystkie znać.
Prawnik, nawet jeśli ich wszystkich nie zna, to przede wszystkim wie gdzie ich szukać i w jaki sposób odnoszą się jedne do drugich. Wyszukiwarka takiej analizy nie przeprowadzi.
Zasady współżycia społecznego a umowa
Jest to jedna z podstawowych i najważniejszych tzw. klauzul generalnych, oznaczających pewne wartości, oceny, normy moralne, które muszą być uwzględnione przez sąd przy ustalaniu stanu faktycznego i wskazywaniu jego konsekwencji prawnych.
Ich celem jest nadanie przepisom pewnej elastyczności prawnej w zmieniających się warunkach społecznych i gospodarczych.
Jak się bronić?
Upraszczając, można powiedzieć, że jeśli nie możesz bronić się, wykorzystując jakiś przepis prawny, bo Twoja sytuacja jest wyjątkowa i żaden przepis nie pasuje, a ewidentnie zostałeś oszukany czy naciągnięty, możesz powołać się na tą właśnie klauzulę.
Najczęściej takie sytuacje występują przy nakładaniu zbyt wysokich kar czy opłat likwidacyjnych np. na konsumentów za rozwiązanie przez nich umowy.
W świetle tych zasad umową nie możesz ograniczyć czyjejś wolności (gospodarczej, wolności pracy, twórczości artystycznej), nakazać miejsca pobytu, ingerować w wolność sumienia czy religii.
Natura stosunku zobowiązaniowego – co to takiego?
Tutaj sprawa jest bardziej skomplikowana i niejasna, nie mniej jednak chodzi o to, żeby umowa nie ograniczała wolności Stron, dawała im pewność ich praw i obowiązków oraz żeby cechowała ją racjonalność i użyteczność. Klauzula ta występuje raczej w połączeniu z innymi klauzulami.
Powyższe klauzule są tylko niektórymi ograniczeniami zasady swobody umów. Zdecydowanie tematem na inny wpis są klauzule niedozwolone i rejestr takich klauzul, zwany obecnie bazą decyzji. Znajdziesz go TUTAJ.
Jasne już jest co nie powinno się w umowie znaleźć. Wydawać by się mogło, że każdy, przestrzegając tych zasad, może napisać umowę. Umowę – tak, ale dobrą umowę już niekoniecznie. Bo czy nie każdy chciałby mieć w umowie, oprócz zapisów niesprzecznych z prawem, również takie które chronią jego szeroko pojęte interesy? Jeśli odpowiedziałeś sobie na to pytanie TAK nie wahaj się skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej, która jest znacznie tańsza niż późniejsze rozwiązywanie sporów w sądzie.
Mam nadzieję, że odpowiedziałeś sobie już na pytanie czy do sporządzenia umowy potrzebujesz prawnika. A może zdarzyło Ci się już skorzystać z usług prawnika, radcy prawnego lub adwokata sporządzając umowę? Czy to była bardzo ważna umowa, czy może zawsze zgłaszasz się do prawnika?
Więcej o umowach przeczytasz TUTAJ.
Wszystkiego Legalnego!
Napisz w komentarzu, jakie sytuacje uważasz za konieczne, żeby umowa była sporządzona przez profesjonalistę, a jakie niekoniecznie.
Ilona Przetacznik
Stan prawny na dzień 19.12.2018 r.
Ilona Przetacznik
Cześć! Nazywam się Ilona Przetacznik i jestem radcą prawnym. Pokazuję małym przedsiębiorcom na co zwrócić uwagę podpisując umowę oraz wskazuję legalną stronę biznesów online.
